De impact van de “Always-On” Cultuur en wat kunnen organisaties leren van het smartphone verbod op scholen?

Gezien het feit dat het percentage van mensen met stress en burn-out blijft stijgen, hybride werken echt een blijvertje is (met heel veel voordelen, maar ook nadelen, waardoor mensen contact bereikbaar willen of moeten zijn) moeten we NU in actie komen.  Het is belangrijk om bewust om te gaan met onze digitale gewoonten. Het smartphoneverbod in Nederlandse scholen is een krachtig signaal dat we een stap terug moeten doen en onze relatie met technologie moeten heroverwegen. Dit is een les die alle organisaties kunnen toepassen om het welzijn van hun werknemers te verbeteren en een meer gebalanceerde, productieve werkomgeving te creëren. In mijn werk zie ik dagelijks hoe de always-on cultuur stress en afleiding veroorzaakt. Werknemers voelen zich vaak verplicht om constant bereikbaar te zijn, wat leidt tot burn-out en verminderde productiviteit. Deze uitdagingen echoën de problemen die scholen ervaren met afgeleide studenten en verminderde sociale interactie. Ik durf te zeggen dat ik, als expert op het gebied van werk-privé balans/werkdruk/werkstress en als iemand die dagelijks organisaties en individuen begeleidt, ik een unieke kijk op de uitdagingen van onze digitale wereld. Het feit dat smartphones per 1 januari 2024 verboden zijn op middelbare scholen, is een krachtig voorbeeld dat onze trainingen en adviezen onderstreept.

Mobiele telefoons en ook tablets of smartwatches mogen in 2024 niet meer gebruikt worden in de klas. Mobiele telefoons leiden af en zorgen ervoor dat leerlingen slechter presteren. Scholen moeten hier zelf afspraken over maken met leraren, ouders en leerlingen zodat iedereen in de school precies weet wat wel en niet mag.

Hier deel ik enkele inzichten en lessen die ik heb opgedaan en hoe deze verbonden zijn met de ontwikkelingen in het onderwijs.

Waarom scholen smartphones verbieden

De beslissing van scholen om smartphones te verbieden, is niet genomen uit een weerstand tegen technologie, maar uit een diep begrip van hoe constante digitale connectiviteit onze aandacht en welzijn beïnvloedt. Dit is een les die alle organisaties ter harte moeten nemen. Het gaat niet over het beperken van vrijheid, maar over het bevorderen van een omgeving waarin we ons kunnen concentreren en echt verbinden met elkaar. Ijn organisaties is dat belangrijker dan ooit

Hoe organisaties kunnen leren van scholen

Organisaties kunnen veel leren van de aanpak van scholen, namelijk:

• het bewustzijn vergroten over hoe technologie onze aandacht en relaties beïnvloedt;
• het belang erkennen van pauzes nemen van digitale apparaten om ons welzijn te verbeteren;
• het heroverwegen van communicatiebeleid om de balans tussen werk en privé te beschermen.

Acties voor organisaties

Gebaseerd op mijn ervaring adviseer ik organisaties om in 2024 echt stappen te zetten voor meer focus, minder multitasken en vooral (digital) wellbeing van medewerkers:
Digitale detox-momenten te creëren: Net zoals scholen specifieke tijden instellen waarop smartphones niet zijn toegestaan, (en dan heb ik het ook over meetings!), kunnen bedrijven vergelijkbare pauzes inlassen waarin werknemers worden aangemoedigd om offline te gaan.

Communicatiebeleid te herzien: Net als scholen grenzen stellen aan smartphonegebruik, moeten organisaties duidelijke richtlijnen opstellen over wanneer en hoe digitale communicatie plaatsvindt.

Het recht op onbereikbaarheid te respecteren/bevorderen: Dit is vergelijkbaar met het schoolbeleid dat kinderen tijd geeft om zich op hun studie te concentreren zonder digitale afleiding. Dat b betekent in de praktijk dat mensen ook echt vrij hebben op hun vrije dag en tijdens Kerst bijvoorbeeld ook echt off-line durven en kunnen zijn. Beter nog; geef “beloningen” als mensen dat ook echt doen! En vooral dat ook leidinggevenden het goede voorbeeld geven! Practic what you prach!

Gebruik van technologie om welzijn te bevorderen: In plaats van technologie als een afleiding te zien, kunnen organisaties tools en apps gebruiken die welzijn en productiviteit ondersteunen. Dit kan variëren van apps voor mindfulness tot software die helpt bij het beheren van taken en het beperken van afleiding.

Leiderschapsrol en bedrijfscultuur: Leidinggevenden binnen organisaties moeten het goede voorbeeld geven door zelf een gezonde digitale balans te handhaven. Het bevorderen van een bedrijfscultuur waarin welzijn centraal staat, kan een positieve invloed hebben op het hele team.

Feedback en aanpassing: Net als bij elke beleidswijziging is het belangrijk om feedback van werknemers te verzamelen en het beleid dienovereenkomstig aan te passen. Wat werkt in de ene organisatie, werkt misschien niet in de andere, dus aanpassing en flexibiliteit zijn cruciaal.

Bewustwording creëren over digital wellbeing: Organisaties kunnen workshops en trainingen aanbieden die zich richten op de impact van constante connectiviteit op mentale gezondheid en welzijn. Het verhogen van het bewustzijn over digitale balans is een cruciale eerste stap. Echter mensen moeten ook de ruimte voelen en krijgen om deze te volgen, als mensen ten gevolge van te hoge werkdruk niet kunnen n deelnemen, schiet je hier niets mee ook, dus ook die geldt: leiderschap en bedrijfscultuur zijn cruciaal.

Tot slot wens ik iedereen een digi-loze Kerstvakantie, tijd met elkaar, zonder beeldschermen

Geen beter moment om eens te digital detoxen dan de komende Kerstvakantie, wie doet er mee? Een vakantie om eens te genieten, om te lummelen, je te vervelen, spelletjes te doen, vanalles maar zonder beeldscherm; wandelen (zonder je smartphone), een (ouderwets papieren) boek te lezen of een echt bordspel te spelen met je gezin/familie en vrienden.

Disconnect to reconnect tijdens de feestdagen

Voor wie? Wie ondersteunt dit als gezin, als vriendengroep of gewoon jij alleen?

• Voor ouders om eens echt aandacht te kunnen besteden aan hun kinderen
• Voor kinderen om eens te merken hoe het leven is zonder beeldscherm (en aandacht te kunnen schenken aan hun ouders!)
• Voor familie en vrienden om weer echt contact te hebben
• Voor werknemers geeft het de kans om echt eens bij te tanken, zonder alle emails tussen door, zonder smartpone en echt een ouderwetse rustdag, zonder werk. Zodat ze kunnen genieten van een dag zonder werk
• Voor iedereen ouderwets lummelen, genieten, spelen, praten met als doel: bewustwording wat 100% aandacht betekent en met je doel gewoon weer eens eens 100% fysiek en mentaal aanwezig te zijn tijdens het Kerstontbijt, Kerstlunch en/of Kerstdiner.

22 tot en met 26 januari is de eerste Nationale werk-prive balans week met speciaal aandacht voor “always-on op vrijdag 26 januari, een mooie moment voor alle organisaties om het jaar goed te beginnen. Doe me en kijk alvast hier voor inspiratie of bel (030-4420019) of mail (ik reageer niet tijdens de feestdagen!)

Annemie Webers

focusoloog en directeur Career & Live