Na de vakantie is het te laat hybride werken kraakt in zijn voegen, en we praten er niet over
Binnenkort is iedereen is weer terug van vakantie, opgeladen terug, vol ideeën en prachtige voornemens.
En toch… binnen een week zit iedereen weer in back-to-back calls. Camera uit. Microfoon op mute. Cultuur? Verbinding? Weg. Zodra de zonnebrand weer uit de tas wordt gehaald, koffers naar zolder gaan, dan ontploft de inbox weer. We rennen weer. Alsof er niks veranderd is. Maar ondertussen kraakt iets in onze organisaties.
Het nieuwste stuk van The Economist “Does working from home kill company culture?” waarschuwt: thuiswerken kan je bedrijfscultuur uithollen. Niet omdat laptops slecht zijn voor loyaliteit, maar omdat cultuur iets is dat leeft in de kleine dingen: de blik bij het koffieapparaat, de spontane brainstorm bij de whiteboardmuur, het zuchten over die lastige klant. Dat ontstaat niet in een Teams-vergadering met dertig gezichten op ‘mute’. Ik zie het helaas ook in Nederland elke week. Organisaties die hybride werken omarmen, maar ondertussen worstelen met:

• Teams die elkaar nauwelijks nog echt spreken.
• Leidinggevenden die stresssignalen missen.
• Medewerkers die zich top voelen qua autonomie, maar steeds minder verbonden.
• Culturen die langzaam oplossen in digitale stilte.

De ongemakkelijke waarheid

Volgens Deci en Ryan draait vitale motivatie om drie dingen: autonomie, competentie en verbinding.
In hybride werken scoren we vaak hoog op de eerste: je kan zelf je tijd indelen. Maar op die laatste twee wringt het. We verliezen het informele leren van elkaar, en de lijm van het team laat los.
The Economist noemt het simpel: “Het hangt ervan af welke cultuur je wilt bouwen.” In Nederland zeggen we vaak: we willen een open, verbonden en innovatieve cultuur. Maar ondertussen laten we de omstandigheden die dat mogelijk maken, langzaam verdampen.

Waarom een stoelmassage dit niet oplost

De vitaliteitsweek in september komt eraan. Veel organisaties plannen weer fruitmanden, stoelmassages of een yoga-sessie in de kantine. Prima, maar het is pleisters plakken. Wil je dat mensen vitaal blijven werken en leven? Dan moet je het gesprek voeren over hoe jullie samenwerken. Hoe je hybride werken zó vormgeeft dat het werkt op alle niveaus: individu, team, leidinggevende én organisatie. Gebruik tools die de dialoog en kunnen opstarten, gelijk een mooie verbinding na de vakantie met je team! Bijvoorbeeld het Hybride Samenwerkingsspel, de Praatplaat en de Koerskaart Hybride Teamwerk. Niet als speeltjes, maar als katalysator.
Omdat ik zie dat als mensen écht met elkaar praten over wat ze missen, waar ze energie van krijgen en hoe het beter kan, er drie dingen gebeuren:

Verbinding groeit (ja, ook tussen die collega’s die elkaar altijd ontwijken).
Competentie versterkt (mensen leren weer van elkaar).
Autonomie krijgt steviger wortels (hybride werken wordt maatwerk, geen compromis).

Mijn oproep voor alle teams voor september

In plaats van nóg een losse vitaliteitsactiviteit, organiseer:

• Een interactieve workshop of lezing die pijnpunten benoemt en oplossingen laat ontstaan.
• Een maatwerk podcast met diepgang en tips en waarin jullie mensen zelf het verhaal vertellen over werken en leven in balans.
• Een concreet actieplan voor jullie hybride afspraken, zodat cultuur niet per ongeluk verdwijnt.

Dus: plan dit gesprek direct in voor ná de vakantie.
Niet volgend jaar, niet “als het weer rustiger is”. In september. In de vitaliteitsweek. Wanneer iedereen nog net genoeg vakantie-energie heeft om het anders te durven doen.
Want cultuur is geen HR-project. Het is de zuurstof van je organisatie. En als je nu niet checkt of iedereen nog kan ademen, is het straks te laat.

Annemie Webers

directeur Career & Live BV
auteur: Privestress op de werkvloer