De grote werk-privé Illusie: waarom we onszelf voor de gek houden 

Het is volgens mij duidelijker dan ooit: aandacht voor werk-privé balans is geen luxe, het is een noodzaak. Tegelijkertijd hoor je ook veel tegengeluiden op o.a. social media, dat aandacht voor werk-privé balans onzin is. Balans is inderdaad een bizar woord en een streven naar een statische balans die eigenlijk altijd dynamisch is, en per dag kan wisselen; de perfecte “balans” bestaat niet. Waarom is de absolute noodzaak voor de aandacht voor werk-privé balans door werkgevers, werknemers, beleidsmakers en alle stakeholders er wel volgens mij? Er is een sluipmoordenaar onder ons, een fenomeen dat deze dynamische balans bedreigt en ons welzijn ondermijnt: de ‘altijd aan’-cultuur, mede door het hybride werken en alle digitale, online tools. Deze tools kunnen ons leven absoluut een stuk makkelijker om sommige fronten. Echter we leven tegelijkertijd daardoor in een wereld waarin de 128 uur die we niet werken (een week heeft namelijk 168 uur), vaak worden overschaduwd door de 40 uur (of minder) die we (contractueel) wel werken. Dit is niet alleen een kwestie van tijd, maar ook van mentaliteit.

De ‘altijd aan’- cultuur: onze eigen ketenen

We brengen onze zondagavonden door met het doorspitten van onze inbox, omdat we “anders niet aan ons werk toekomen”. Kerstvakantie wordt een kans om ‘even snel’ de achterstallige e-mails weg te werken. Deze gewoontes zijn tekenen van onze onwrikbare toewijding en werkethiek. Want tja, anders kom je toch niet toe aan je echte werk? Wat is dat eigenlijk ons “echte” werk? Emailen en meetings bijwonen of…..In werkelijkheid zijn het onze eigen ketenen. Deze ‘altijd aan’-mentaliteit is een grote killer van de werk-privé balans, een constante herinnering dat ons werk nooit echt klaar is.

Work-life integrators vs. separators

Er zijn grofweg twee soorten mensen: de ‘work-life integrators’, die werk en privéleven naadloos in elkaar over laten lopen, en de ‘work-life separators’, die strikte grenzen stellen tussen hun werk- en privéleven. Beide benaderingen hebben hun merites en valkuilen, maar één ding is zeker: we moeten elkaar in onze waarde laten. Het respecteren van de keuzes van anderen is cruciaal, want wat voor de één werkt, werkt misschien niet voor de ander.

Een gemeenschappelijk doel: echt leven

Ongeacht onze benadering, moeten we één gemeenschappelijk doel hebben: onze voornemens om fysiek en mentaal gezonder te leven ook daadwerkelijk uitvoeren. Het is gemakkelijk om te zeggen dat we beter voor onszelf zullen zorgen, maar actie ondernemen is een heel ander verhaal. Laten we van 2024 het jaar maken waarin we niet alleen plannen maken, maar ze ook echt uitvoeren.

De werk-privé balansweek: een inspiratiebron

Zoek je inspiratie? Kijk dan naar de tips van de ‘Werk-Privé Balansweek’. Dit is niet zomaar een noodzaak; het is een inspiratieweek. Een tijd om te heroverwegen wat echt belangrijk is en hoe we een evenwicht kunnen vinden dat voor ons werkt. Het is een tijd om te erkennen dat een goed begin inderdaad het halve werk is, maar alleen als dat begin zowel je werk als je privéleven omvat.

Evenwicht bereiken concrete tips

De theorie van de vier gebieden van Stew Friedman, ook bekend als “Total Leadership,” is een benadering van het bereiken van een evenwicht tussen werk en privéleven door aandacht te besteden aan de vier belangrijke levensgebieden: Werk, Thuis, Sociaal maatschappelijk en Ik/Zelf. Stew Friedman is een van de topexpert (Practice Professor of Management, Emeritus Director, Wharton Work/Life Integration Project) op het gebied van werk-privébalans en heeft deze theorie ontwikkeld om mensen te helpen een meer bevredigend en gebalanceerd leven te leiden.

Hier is een uitleg van elk van de vier gebieden:

1. Werk (Work): Dit gebied omvat je professionele verantwoordelijkheden en carrière. Het draait niet alleen om het behalen van succes in je baan, maar ook om het vinden van betekenis en vervulling in wat je doet. In dit gebied gaat het om zaken als je prestaties, je relaties op het werk, je doelen en ambities, en je verantwoordelijkheden.
2. Thuis (Home): Het thuisgebied heeft betrekking op je persoonlijke en familieleven. Hier gaat het om de kwaliteit van je relaties met je partner, kinderen, familie en vrienden. Het omvat ook je huishoudelijke taken en verantwoordelijkheden. Het doel is om evenwicht te vinden tussen je werk en je gezin, zodat je persoonlijke leven bevredigend is en je relaties gezond zijn.
3. Gemeenschap (Community): Gemeenschap verwijst naar je betrokkenheid bij de bredere samenleving en de impact die je hebt buiten je werk en huis. Dit kan vrijwilligerswerk, sociale activiteiten, maatschappelijke verantwoordelijkheid en de relaties die je opbouwt met mensen in je gemeenschap omvatten. Het draait om het creëren van positieve verbindingen en het bijdragen aan een groter geheel.
4. Zelf (Self): Het zelfgebied gaat over persoonlijke groei, zelfzorg en het begrijpen van je eigen waarden en doelen. Het omvat je fysieke en mentale gezondheid, het najagen van hobby’s en interesses, en het stellen van persoonlijke doelen. Het doel is om in balans te zijn met jezelf en te begrijpen wat voor jou echt belangrijk is.

De essentie van de theorie van de vier gebieden is dat deze vier domeinen met elkaar verbonden zijn en invloed hebben op elkaar. Het bereiken van een gezonde balans tussen deze vier gebieden kan leiden tot een meer betekenisvol leven. Stew Friedman benadrukt dat mensen kunnen streven naar “vierweg-winst” waarin ze succesvol zijn op alle vier deze gebieden in plaats van te geloven dat ze altijd compromissen moeten sluiten tussen werk en privé. Het totale leiderschapsmodel benadrukt het belang van leiderschap en integrale prestaties op alle gebieden van het leven. Het is een benadering die niet alleen individuen helpt, maar ook organisaties aanmoedigt om een cultuur te creëren die werk-privébalans ondersteunt.

Concrete tips voor het bereiken van een optimale balans tussen werk en privé, gebaseerd op de vier domeinen van Stew Friedman: Werk, Thuis, Sociaal Maatschappelijk en Zelf.

Werk:

Duidelijke Grenzen Stellen: – Bepaal je werktijden en houd je eraan. Maak een duidelijke scheiding tussen werk en privé. – Communiceer je grenzen naar je collega’s en leidinggevenden, zodat ze je verwachtingen begrijpen. – Overweeg het instellen van ‘niet-storen’-uren op je communicatiekanalen om onderbrekingen buiten werktijd te minimaliseren.

Taken Prioriteren: – Identificeer je belangrijkste taken en doelstellingen voor de dag. Focus op deze taken voordat je je bezighoudt met minder urgente zaken. – Overweeg gebruik te maken van time-managementtechnieken zoals de Pomodoro-techniek om je tijd effectiever te beheren.

Effectief Tijdbeheer: – Gebruik digitale hulpmiddelen zoals kalenders en takenlijsten om je taken te organiseren en deadlines in de gaten te houden. – Plan vergaderingen en telefoongesprekken efficiënt om tijd te besparen.

Leer Nee te Zeggen: – Wees duidelijk over je beschikbaarheid en capaciteit. – Evalueer nieuwe verplichtingen kritisch en wees bereid om ‘nee’ te zeggen als ze niet passen bij je huidige werkbelasting.

Thuis:

Quality Time voor Jezelf: – Gebruik je vrije tijd om te ontspannen en te genieten van activiteiten die je leuk vindt, zoals lezen, wandelen, of hobby’s. – Investeer in persoonlijke groei, zoals online cursussen volgen of nieuwe vaardigheden ontwikkelen.

Huistaken Organiseren: – Creëer een efficiënt systeem voor huishoudelijke taken en onderhoud om je vrije tijd te maximaliseren. – Overweeg het gebruik van apps of planningstools om je huishouden georganiseerd te houden.

Relaties Onderhouden: – Plan regelmatig quality time met je partner, vrienden en familie om sterke relaties te behouden. – Doe gezamenlijke activiteiten en maak gebruik van je vrije tijd om connecties te versterken.

Loskoppelen van Werk: – Creëer een speciale ruimte in huis waar je kunt ontspannen en werkgerelateerde zaken – Stel meldingen op je telefoon in om je buiten werktijden niet lastig te vallen.

N.B. Specifiek voor mensen met kinderen/gezin (voor nog meer inspiratie over werk en gezin combineren ga naar DE specialist op dit gebied Career & Kids)

Kwaliteitstijd met Familie: – Reserveer specifieke momenten voor quality time met je gezin, zoals avondeten zonder afleiding van telefoons of televisie. – Plan familie-uitjes of weekendactiviteiten om herinneringen te creëren.

Taken Delen: – Stel een huishoudelijk takenrooster op waarin verantwoordelijkheden eerlijk worden verdeeld tussen gezinsleden. – Overweeg huishoudelijke hulp in te schakelen indien mogelijk om de last te verlichten.

Date Nights: – Plan regelmatig een ‘date night’ met je partner om de romantiek in je relatie te behouden. – Maak een lijst van activiteiten die jullie allebei leuk vinden en wissel ze af voor afwisseling.

Sociaal maatschappelijk:

Vrijwilligerswerk : – Identificeer organisaties of oorzaken waar je om geeft en maak tijd vrij om vrijwilligerswerk te doen. – Betrek je familie of vrienden bij vrijwilligersactiviteiten voor een gedeelde betrokkenheid.

Netwerken: – Maak een agenda van sociale evenementen en sociaal maatschappelijke bijeenkomsten waar je graag aan wilt deelnemen. – Benader deze gelegenheden als kansen om waardevolle connecties te leggen en te onderhouden.

Familie en Vrienden Betrokken: – Combineer sociale activiteiten met familie- en vriendenbijeenkomsten om de balans tussen sociaal maatschappelijk en persoonlijk leven te optimaliseren.

Ik/Zelf:

Zelfzorg: – Prioriteer je fysieke en mentale welzijn door regelmatig te sporten, gezond te eten en voldoende te slapen. – Oefen meditatie, mindfulness of andere ontspanningstechnieken om stress te verminderen.

Hobby’s Nastreven: – Reserveer tijd in je agenda voor activiteiten die je energie geven en waar je plezier aan beleeft, zoals schilderen, sporten of lezen.

Persoonlijke Doelen Stellen: – Stel persoonlijke ontwikkelingsdoelen en werk regelmatig aan het behalen ervan. – Houd regelmatig voortgang bij en stel doelen bij als dat nodig is.

Zelfreflectie: – Neem regelmatig de tijd om je waarden en prioriteiten te evalueren en te verzekeren dat je op het juiste pad bent.

Deze tips kunnen je helpen een evenwichtige werk-privéverdeling te bereiken, ongeacht of je kinderen hebt of niet. Het is belangrijk om je eigen behoeften, waarden en prioriteiten in gedachten te houden bij het toepassen van deze adviezen in je dagelijks leven. Werk-privébalans is een dynamisch proces is, dat regelmatig aanpassingen vereist, door o.a verandert werk of prive of sociaal maatschappelijke omstandigheden. Evalueer regelmatig je voortgang in elk van deze gebieden en maak wijzigingen zoals nodig om een optimale balans te bereiken op basis van je unieke omstandigheden en waarden. Het is essentieel om flexibel te zijn en keuzes te maken die overeenkomen met je langetermijnwelzijn en vervulling. Laten we ook aandacht besteden aan dit belangrijke onderwerp op de werkvloer, je bent 1 mens, wat er privé gebeurt heeft invloed op je werk en wat op je werk gebeurt heeft invloed op je privé leven, in negatieve en in positieve zin.

Conclusie: een oproep tot echte verandering

Dus, terwijl we ons voorbereiden op dit nieuwe jaar, laten we ons niet langer voor de gek houden door de illusie van de perfecte werk-privé balans. Laten we in plaats daarvan streven naar een realistisch, haalbaar en vooral gezond leven. Een leven waar werk een deel van is, maar niet het allesomvattende deel. Laten we de cyclus van constante beschikbaarheid doorbreken en onszelf de ruimte geven om echt te leven. Want aan het eind van de dag, als we niet voor onszelf zorgen, wie zal dat dan wel doen? Laten we van 2024 het jaar maken waarin we niet alleen overleven, maar ook echt leven. Laten we de ‘altijd aan’-cultuur achter ons laten en kiezen voor een leven waarin werk belangrijk is, maar niet ten koste.

Annemie Webers

Directeur Career & Live BV

mede initiatiefnemer nationale week werk-privé balans 22 -26 januari 2024