Online meetings leiden tot digitale apathie

Ik maak me zorgen. We roepen allemaal om meer verbinding, maar ondertussen verzuipen we massaal in onze eigen dagelijkse werkelijkheid. We klikken in en uit meetings zonder betrokkenheid, multitasken onszelf de disconnectie in en vergeten wat écht contact betekent. Laten we eerlijk zijn: de belofte van online samenwerken was prachtig. Efficiënt, flexibel, toegankelijk. Maar in plaats van verbinding te versterken, heeft het ons steeds verder van elkaar verwijderd. Wat begon als een revolutie in werken op afstand, is nu verworden tot een digitale schijnvertoning waarin we steeds minder écht aanwezig zijn.

Het is een illusie van aanwezigheid

In het begin waren we nog hoopvol: online meetings zouden de drempel verlagen en productiviteit verhogen. Maar de realiteit? Steeds vaker verschijnen deelnemers als naam (of letter) op een scherm, zonder geluid, zonder beeld, zonder betrokkenheid, ontbijt kauwend of slurpend.  Ze komen later, verdwijnen eerder en zijn er zelfs als ze er zijn niet echt bij. Camera’s blijven uit, microfoons staan op mute, en de interactie beperkt zich tot een plichtmatige ‘ja, ga maar verder’. Ondertussen wordt elders op het scherm driftig getypt aan e-mails of chatberichten, dat is duidelijk te zien aan de kijkrichting vanher scherm af.  En laten we de ‘luisteraars vanuit de auto’ niet vergeten, die met veel achtergrondgeluid en halfslachtige reacties laten weten dat hun aandacht ergens anders ligt. Of de deelnemers die gewoon zeggen, ik ben druk, ik luister even mee als een podcast en zeggen vrolijk en zonder schaamte “dan ben ik er toch bij, fijn hé?”

Aanwezigheid zonder energie

In een fysieke ruimte voel je de dynamiek: mensen reageren op elkaar, ideeën stromen, samenwerking gebeurt spontaan. Online? Iedereen zit op een eiland, gescheiden door schermen, met de mute-knop als ultieme barrière. Break-out rooms, ooit bedoeld om interactie te stimuleren, zijn nu synoniem voor ‘op mysterieuze wijze verdwijnen’. “Oeps, ik viel even uit,” klinkt het steevast als mensen weer opduiken, terwijl de energie al lang uit de sessie is verdwenen. We willen verbinding, maar houden onszelf op afstand.

De leegloop van samenwerking

Waar fysieke brainstormsessies nog levendige discussies en concrete plannen opleverden, zien we nu steeds vaker lege documenten en vage samenvattingen. Wat overblijft? Een paar losse aantekeningen van de enige die nog een poging doet, terwijl de rest stilletjes uitlogt. Actielijstjes worden korter, beslissingen worden vooruitgeschoven, en de echte samenwerking? Die is nergens meer te vinden.

Hoe krijgen we verbinding terug?

We kunnen nog zoveel nieuwe digitale tools omarmen, maar technologie is niet het probleem—wij zijn dat. We hebben onszelf toegestaan om afstandelijker te worden en ons te verschuilen achter schermen. Misschien is het tijd om bewuster aanwezig te zijn. Om weer in te checken met elkaar, niet alleen met een muisklik, maar met echte aandacht.

Digitale apathie

Laten we stoppen met deze digitale apathie en elkaar weer opzoeken, in het echt. Niet omdat het moet, maar omdat verbinding iets is wat we voelen, niet iets wat we simuleren. Want verbinding ontstaat niet door nóg een meeting te plannen, maar door er werkelijk te zijn.

Annemie Webers

focusoloog